ΦΙΛΟΤΗΣ
Μια πρωτότυπη εργασία με την ονομασία ΦΙΛΟΤΗΣ που διοργάνωσε ομάδα ερευνητών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου από το 1990 μέχρι το 1996 βρίσκεται δημοσιευμένη στην ιστοσελίδα http://www।itia।ntua.gr/filotis/. Είναι μια τράπεζα στοιχείων για την Ελληνική Φύση, για τα ωραιότερα τοπία της Ελλάδος.
Στα πλαίσια αυτής της έρευνας 449 τοπία σε όλη την Ελλάδα έχουν χαρακτηρισθεί σαν Τοπία Ιδιαιτέρου Φυσικού Κάλλους (ΤΙΦΚ), 430 Ελληνικοί Βιότοποι, 206 πρόσθετοι Βιότοποι. Μια Ελλάδα γεμάτη μαγευτικά τοπία, άγνωστους παραδείσους, ένας συνδυασμός πράσινο – γαλάζιου.
Οι ερευνητές αναφέρουν ότι «Τοπίο Ιδιαιτέρου Φυσικού Κάλλους» (ΤΙΦΚ) είναι ένας τόπος που διακρίνεται για την αισθητική του αξία και παραμένει σε αξιόλογο βαθμό φυσικός, αν και συχνά είναι δομημένος. Το μέγεθός του έχει οριστεί με ανθρώπινα μέτρα και δεν υπερβαίνει τη δυνατότητα πεζοπορίας μιας μέρας, εκτός ειδικών εξαιρέσεων. Συχνά τα ΤΙΦΚ περιλαμβάνουν παραδοσιακούς οικισμούς, αρχαιολογικούς ή ιστορικούς χώρους. Τα κριτήρια επιλογής και αξιολόγησης των ΤΙΦΚ συνδέονται με φυσικά και οικολογικά χαρακτηριστικά, όπως το ανάγλυφο, η βλάστηση και η χλωρίδα, η παρουσία πανίδας, τα νερά, οι μετεωρολογικές συνθήκες, η πανοραμική θέα και με ανθρωπογενή χαρακτηριστικά, όπως η ύπαρξη μνημείων, η ιστορική αναφορά, ο παραδοσιακός χαρακτήρας, οι χρήσεις γης. Οι δυνατότητες χρήσης του ΤΙΦΚ για αναψυχή και εκπαίδευση, η ύπαρξη μονοπατιών κλπ. επηρεάζουν θετικά την επιλογή. Κριτήρια μπορούν επίσης ν' αποτελέσουν στοιχεία όπως η διαχρονικότητα, η αίσθηση φυγής ή απομόνωσης, η δημιουργία συναισθημάτων, η επαφή με την φύση, η δυνατότητα κατανόησης φυσικών διεργασιών κλπ.
Μεγάλο μέρος των ΤΙΦΚ απειλούνται με υποβάθμιση, εξ αιτίας έντονων ανθρωπογενών πιέσεων, όπως η αυθαίρετη ή ακαλαίσθητη δόμηση, η διάνοιξη δρόμων, ο ανεξέλεγκτος τουρισμός και πολλές άλλες καταστροφικές δραστηριότητες που υποβαθμίζουν τη φύση. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Κρήτης, η οποία διαθέτει μεγάλο αριθμό ΤΙΦΚ, αλλά πάνω από τα μισά έχουν ανεπανόρθωτα υποβαθμιστεί τα τελευταία χρόνια, κυρίως λόγω αλόγιστης δόμησης.
Όλα τα δεδομένα υπάρχουν στο site και ο καθένας μπορεί να αναζητήσει τα στοιχεία που θέλει.
Ένα από τα τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους είναι και οι Ορεινοί οικισμοί της περιοχής Κύμης, μια καταπράσινη περιοχή με άφθονα νερά και μικρά παραδοσιακά χωριά.
Σαν κύρια χαρακτηριστικά αναφέρουν ότι πρόκειται για φυσικό και δομημένο τοπίο που θα πρέπει να ενταχθεί στους διατηρητέους οικισμούς. Το χαρακτηρίζουν ιδιαίτερα ευαίσθητο φυσικό τοπίο με ενδιαφέροντα φυσικά, οικολογικά, γεωμορφολογικά στοιχεία και καλαίσθητα ανθρωπογενή στοιχεία. Στις αξίες που χαρακτηρίζουν την περιοχή για τις οποίες κρίθηκε σαν τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, όπως αναφέρεται στην εργασία, περιλαμβάνονται:
• Ιστορικό και λαογραφικό ενδιαφέρον,
• Ανάπτυξη οικοτουρισμού,
• Παραδοσιακή αρχιτεκτονική και τεχνολογία,
• Παραδοσιακή ή ήπια εκμετάλλευση φυσικών πόρων,
• Σημαντικό χώρο αναψυχής ντόπιου πληθυσμού,
• Σύνδεση με τη λαϊκή παράδοση,
• Παρουσιάζει τουριστικό και φυσιολατρικό ενδιαφέρον.
Στις απειλές που διατρέχει αναφέρουν την ακαλαίσθητη αρχιτεκτονική, την εγκατάλειψη παραδοσιακών καλλιεργειών, τις πυρκαγιές και το τουρισμό.
Για την Εύβοια όλες οι τοποθεσίες που έχουν ορισθεί από το πρόγραμμα αυτό είναι οι παρακάτω:
Α. Τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους
Όνομα τόπου
Ακρωτήριο Καφηρέας (Κάβο Ντόρο)
Δημοσάρι και Kαστανόλογγος στην Όχη Ευβοίας
Κοιλάδα Ρουκλίων Καρυστίας
Νησίδα Σαρακηνό Σκύρου
Νησίδα Στρογγυλή Ευβοίας
Νησίδες Μονολιά και Λιχάδες Ευβοίας
Ορεινοί οικισμοί περιοχής Κύμης
Όρμος Καλογριάς, Ατσίτσα και Γειτονικό Πευκοδάσος
Ρέματα Μουρτερής και Μανικιώτικο περιοχής Κύμης
Χώρα Σκύρου
Β. Βιότοποι
Όνομα τόπου
Ακρωτήριο Μαλέας
Ανατολική πλευρά Όρους Κόχυλας, Σκύρος
Βόρειο άκρο Ευβοίας
Δάσος Στενής Δίρφης
Κάμπος Καρύστου
Λίμνη Δύστος Ευβοίας
Μεγάλο Διβάρι Ιστιαίας
Μικτό Δάσος Αγίου Νικολάου / Κανατάδικα Ιστιαίας
Ορη Δίρφυς, Σκοτεινή, Ορτάρι, Ξεροβούνι, Μαυροβούνι και Περιοχή Κύμης
Ορη Λιχάδα, Τελέθριο, Ξηρό και γύρω περιοχές
Ορος Καντήλι και Κοιλάδα Αχμέτ Αγά
Όρος Καντήλι και περιοχή Λίμνης
Ορος Οχη και γύρω περιοχή
Περιοχή νότια της Λίμνης
Γ. Βιότοποι NATURA
Όνομα τόπου
TEΛΕΘΡΙΟ - ΛΙΧΑΔΑ - ΓΙΑΛΤΡΑ
ΔΙΡΦΥΣ: ΔΑΣΟΣ ΣΤΕΝΗΣ-ΔΕΛΦΟΙ
ΜΕΓΑΛΟ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟ ΛΙΒΑΡΙ - ΔΕΛΤΑ ΞΗΡΙΑ - ΥΔΡΟΧΑΡΕΣ ΔΑΣΟΣ ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ
ΟΡΟΣ ΚΑΝΔΗΛΙ - ΚΟΙΛΑΔΑ ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ - ΔΕΛΤΑ ΚΗΡΕΑ
ΟΡΟΣ ΟΧΗ - ΚΑΜΠΟΣ ΚΑΡΥΣΤΟΥ - ΠΟΤΑΜΙ - ΑΚΡΩΤΗΡΙΟ ΚΑΦΗΡΕΥΣ
ΣΚΥΡΟΣ: ΟΡΟΣ ΚΟΧΥΛΑΣ
Δ. ΑΛΛΟΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ
Όνομα τόπου
Μεταξύ Λίμνης και Στροφυλιάς Ευβοίας
Νήσοι Μέσα και Έξω Διαβάτης Σκύρου
Νήσος Βαλάξα Σκύρου
Νήσος Σκυροπούλα
Όρος Πυξαριάς Ευβοίας
Παραλία Ευρίπου
Περιοχή Κύμης
Περιοχή Λίμνης Ευβοίας
Περιοχή Μαντουδίου
Περιοχή Στενή Ευβοίας
Ύπατο Βοιωτίας
Στα πλαίσια αυτής της έρευνας 449 τοπία σε όλη την Ελλάδα έχουν χαρακτηρισθεί σαν Τοπία Ιδιαιτέρου Φυσικού Κάλλους (ΤΙΦΚ), 430 Ελληνικοί Βιότοποι, 206 πρόσθετοι Βιότοποι. Μια Ελλάδα γεμάτη μαγευτικά τοπία, άγνωστους παραδείσους, ένας συνδυασμός πράσινο – γαλάζιου.
Οι ερευνητές αναφέρουν ότι «Τοπίο Ιδιαιτέρου Φυσικού Κάλλους» (ΤΙΦΚ) είναι ένας τόπος που διακρίνεται για την αισθητική του αξία και παραμένει σε αξιόλογο βαθμό φυσικός, αν και συχνά είναι δομημένος. Το μέγεθός του έχει οριστεί με ανθρώπινα μέτρα και δεν υπερβαίνει τη δυνατότητα πεζοπορίας μιας μέρας, εκτός ειδικών εξαιρέσεων. Συχνά τα ΤΙΦΚ περιλαμβάνουν παραδοσιακούς οικισμούς, αρχαιολογικούς ή ιστορικούς χώρους. Τα κριτήρια επιλογής και αξιολόγησης των ΤΙΦΚ συνδέονται με φυσικά και οικολογικά χαρακτηριστικά, όπως το ανάγλυφο, η βλάστηση και η χλωρίδα, η παρουσία πανίδας, τα νερά, οι μετεωρολογικές συνθήκες, η πανοραμική θέα και με ανθρωπογενή χαρακτηριστικά, όπως η ύπαρξη μνημείων, η ιστορική αναφορά, ο παραδοσιακός χαρακτήρας, οι χρήσεις γης. Οι δυνατότητες χρήσης του ΤΙΦΚ για αναψυχή και εκπαίδευση, η ύπαρξη μονοπατιών κλπ. επηρεάζουν θετικά την επιλογή. Κριτήρια μπορούν επίσης ν' αποτελέσουν στοιχεία όπως η διαχρονικότητα, η αίσθηση φυγής ή απομόνωσης, η δημιουργία συναισθημάτων, η επαφή με την φύση, η δυνατότητα κατανόησης φυσικών διεργασιών κλπ.
Μεγάλο μέρος των ΤΙΦΚ απειλούνται με υποβάθμιση, εξ αιτίας έντονων ανθρωπογενών πιέσεων, όπως η αυθαίρετη ή ακαλαίσθητη δόμηση, η διάνοιξη δρόμων, ο ανεξέλεγκτος τουρισμός και πολλές άλλες καταστροφικές δραστηριότητες που υποβαθμίζουν τη φύση. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Κρήτης, η οποία διαθέτει μεγάλο αριθμό ΤΙΦΚ, αλλά πάνω από τα μισά έχουν ανεπανόρθωτα υποβαθμιστεί τα τελευταία χρόνια, κυρίως λόγω αλόγιστης δόμησης.
Όλα τα δεδομένα υπάρχουν στο site και ο καθένας μπορεί να αναζητήσει τα στοιχεία που θέλει.
Ένα από τα τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους είναι και οι Ορεινοί οικισμοί της περιοχής Κύμης, μια καταπράσινη περιοχή με άφθονα νερά και μικρά παραδοσιακά χωριά.
Σαν κύρια χαρακτηριστικά αναφέρουν ότι πρόκειται για φυσικό και δομημένο τοπίο που θα πρέπει να ενταχθεί στους διατηρητέους οικισμούς. Το χαρακτηρίζουν ιδιαίτερα ευαίσθητο φυσικό τοπίο με ενδιαφέροντα φυσικά, οικολογικά, γεωμορφολογικά στοιχεία και καλαίσθητα ανθρωπογενή στοιχεία. Στις αξίες που χαρακτηρίζουν την περιοχή για τις οποίες κρίθηκε σαν τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, όπως αναφέρεται στην εργασία, περιλαμβάνονται:
• Ιστορικό και λαογραφικό ενδιαφέρον,
• Ανάπτυξη οικοτουρισμού,
• Παραδοσιακή αρχιτεκτονική και τεχνολογία,
• Παραδοσιακή ή ήπια εκμετάλλευση φυσικών πόρων,
• Σημαντικό χώρο αναψυχής ντόπιου πληθυσμού,
• Σύνδεση με τη λαϊκή παράδοση,
• Παρουσιάζει τουριστικό και φυσιολατρικό ενδιαφέρον.
Στις απειλές που διατρέχει αναφέρουν την ακαλαίσθητη αρχιτεκτονική, την εγκατάλειψη παραδοσιακών καλλιεργειών, τις πυρκαγιές και το τουρισμό.
Για την Εύβοια όλες οι τοποθεσίες που έχουν ορισθεί από το πρόγραμμα αυτό είναι οι παρακάτω:
Α. Τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους
Όνομα τόπου
Ακρωτήριο Καφηρέας (Κάβο Ντόρο)
Δημοσάρι και Kαστανόλογγος στην Όχη Ευβοίας
Κοιλάδα Ρουκλίων Καρυστίας
Νησίδα Σαρακηνό Σκύρου
Νησίδα Στρογγυλή Ευβοίας
Νησίδες Μονολιά και Λιχάδες Ευβοίας
Ορεινοί οικισμοί περιοχής Κύμης
Όρμος Καλογριάς, Ατσίτσα και Γειτονικό Πευκοδάσος
Ρέματα Μουρτερής και Μανικιώτικο περιοχής Κύμης
Χώρα Σκύρου
Β. Βιότοποι
Όνομα τόπου
Ακρωτήριο Μαλέας
Ανατολική πλευρά Όρους Κόχυλας, Σκύρος
Βόρειο άκρο Ευβοίας
Δάσος Στενής Δίρφης
Κάμπος Καρύστου
Λίμνη Δύστος Ευβοίας
Μεγάλο Διβάρι Ιστιαίας
Μικτό Δάσος Αγίου Νικολάου / Κανατάδικα Ιστιαίας
Ορη Δίρφυς, Σκοτεινή, Ορτάρι, Ξεροβούνι, Μαυροβούνι και Περιοχή Κύμης
Ορη Λιχάδα, Τελέθριο, Ξηρό και γύρω περιοχές
Ορος Καντήλι και Κοιλάδα Αχμέτ Αγά
Όρος Καντήλι και περιοχή Λίμνης
Ορος Οχη και γύρω περιοχή
Περιοχή νότια της Λίμνης
Γ. Βιότοποι NATURA
Όνομα τόπου
TEΛΕΘΡΙΟ - ΛΙΧΑΔΑ - ΓΙΑΛΤΡΑ
ΔΙΡΦΥΣ: ΔΑΣΟΣ ΣΤΕΝΗΣ-ΔΕΛΦΟΙ
ΜΕΓΑΛΟ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟ ΛΙΒΑΡΙ - ΔΕΛΤΑ ΞΗΡΙΑ - ΥΔΡΟΧΑΡΕΣ ΔΑΣΟΣ ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ
ΟΡΟΣ ΚΑΝΔΗΛΙ - ΚΟΙΛΑΔΑ ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ - ΔΕΛΤΑ ΚΗΡΕΑ
ΟΡΟΣ ΟΧΗ - ΚΑΜΠΟΣ ΚΑΡΥΣΤΟΥ - ΠΟΤΑΜΙ - ΑΚΡΩΤΗΡΙΟ ΚΑΦΗΡΕΥΣ
ΣΚΥΡΟΣ: ΟΡΟΣ ΚΟΧΥΛΑΣ
Δ. ΑΛΛΟΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ
Όνομα τόπου
Μεταξύ Λίμνης και Στροφυλιάς Ευβοίας
Νήσοι Μέσα και Έξω Διαβάτης Σκύρου
Νήσος Βαλάξα Σκύρου
Νήσος Σκυροπούλα
Όρος Πυξαριάς Ευβοίας
Παραλία Ευρίπου
Περιοχή Κύμης
Περιοχή Λίμνης Ευβοίας
Περιοχή Μαντουδίου
Περιοχή Στενή Ευβοίας
Ύπατο Βοιωτίας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου